༄༅། ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་རྒྱ་གར་བྷི་ཧར་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཇེ་ཌི་ཡུ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ནིལ་ཧེ་ཇི་ (Shri Anil Hegde, former Rajya Sabha MP from Bihar, JDU) མཆོག་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་དུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་བ་དང་། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་དང་ཟུང་དྲུང་གཉིས་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་ཞུས་ཏེ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གོ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་ཡོད།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༤ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གྱི་གསུང་འཕྲིན།
དེ་རིང་ནི་བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༥༡ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༧ རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཉིན་མོ་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༥༤ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་གལ་ཆེའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་སྒོ་གསུམ་གུས་ཕྱག་གྲངས་མེད་དང་བཅས་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པའི་ཆེད་གཅེས་པའི་རང་གི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས། བློས་གཏོང་བཅས་པར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད། ཤུལ་ལུས་ནང་མི་བུ་ཕྲུག་དང་དགའ་ཉེ་སྤུན་མཆེད་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༧ ཉིན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཐོག་དུས་སྐབས་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་གིས་འགན་འཁུར་གཙོ་བཞེས་ཀྱིས་གསར་འཛུགས་གནང་བའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་བོད་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་གནང་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་རྙིང་གྲས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐད་འགོ་ཁྲིད་ནུས་པ་སྐྱེ་སྲིང་ཡོང་སླད་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ལྷག་བསམ། རྣམ་དཔྱོད་བཅས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སའི་གལ་ཆེའི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནི་སྒྲིག་གཞི་ལྡན་པའི་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནང་ས་གནས་ཡན་ལག་དང་ཚོགས་མི་བཅས་ཡོད་པའི་རང་གཞུང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཀྱང་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་སའི་རྒྱུན་ལས་སྔ་ཕྱི་རིམ་བྱུང་གིས་ད་བར་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་སླད་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་དང་། སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གིས་མི་ལོ་ ༥༤ རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གི་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཁག་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པ་ཁག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་སྡེ་ཁག གཞོན་ལྷན་དབུས་སའི་གནས་ཡུལ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་གཞུང་གི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་དཔོན་རིགས་ཁག་བཅས་པར་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཞུ་སྙན་འབུལ་གཏུགས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སོགས་གནད་ཡོད་སྐུ་ཚབ་འཐུས་མི་ཁག་རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་འཚམས་གཟིགས་ཕེབས་སྐྱོད་སྐབས་གཞོན་ལྷན་དབུས་ས་ཡོངས་ནས་སྣེ་ལེན་འཚམས་ཞུ་དང་འབྲེལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དང་། གཞོན་ལྷན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
ལྷག་པར་ཚོགས་ཆེན་དང་འགན་ལྷན་རིམ་པའི་གྲོས་ཆོད་དགོངས་དོན་དུ་བོད་དོན་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་ཁག་ལ་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་དང་བཅས་མ་འཆི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་དང་། ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད། རྐང་འཁོར་སྐོར་བསྐྱོད། སྦག་སྦག་སྐོར་བསྐྱོད། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ། དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི། བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་སོགས་དབུས་ས་གཉིས་ནས་དུས་མཚམས་སོ་སོར་ལས་འགུལ་སྤེལ་བརྩམས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་དང་གསར་འགྱུར་རྒྱུད་ལམ་ཁག་བརྒྱུད་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་སྟེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཀྱང་བོད་དོན་གནས་བབ་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་གསལ་རྟོགས་ཡོང་སླད་ཕན་རླབས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དང་། བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་སླད་ནུས་ཕན་ལྡན་པ་བྱུང་ཡོད། ཡང་སྒོས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་མིག་ནང་གི་གྲ་མ་བཞིན་སྡང་ཟུག་ཆེན་པོས་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པ་རེད་ཅེས་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་རྫུན་སྒྲོག་ཀྱང་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་འདི་ལོའི་གཞོན་ལྷན་གྱི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་ཐོག་བོད་དོན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྔར་ལྷག་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། དམིགས་བསལ་འདི་ལོར་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ལུགས་ལྟར་དགུང་གྲངས་དགུ་བཅུར་ཕེབས་པའི་གོ་སྟོན་ལ་མ་སྒྲིག་ལྷན་འགྲུབ་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་དང་འགན་ལྷན་རིམ་པར་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་རིམ་ནན་བསྩལ་ཕེབས་བྱུང་དོན་ལྟར་གཞོན་ལྷན་ནས་ས་རཱ་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ལ་བོད་རང་བཙན་བདེན་དཔང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་འབྲི་རྩོམ་གནང་རྒྱུར་རེ་སྐུལ་ཇི་ཞུས་ལྟར་ཞལ་བཞེས་ཐོབ་ནས་མི་ལོ་དྲུག་ཙམ་རིང་འབྲི་རྩོམ་གནང་བའི་བོད་རང་བཙན་བདེན་དཔང་གི་ལོ་རྒྱུས་དཔེ་དེབ་གཅིག་རིང་མིན་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་འགྲེམས་སྤེལ་འབྱུང་ལ་ཉེ་བ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བརྗོད་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཀྱང་སྤེལ་འཆར་ཡིན།
རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་དུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་བར་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་དུ་ལྐོག་གཡོ་ངན་བྱུས་དང་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འདྲ་མིན་འོག་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ཕེལ་རྒྱས་ལ་དམ་བསྒྲགས་དང་བཀག་འགོག་བྱེད་པ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་དགོན་སྡེ་དང་གནས་རི་ཁག་རྩ་གཏོར་ཤུལ་མེད་བཟོ་བ། བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་སློབ་གཉེར་བྱ་རྒྱུར་དམ་བསྒྲགས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ། བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བ། བོད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་བཅས་པར་གཏོར་སྐྱོན་དང་སྦག་གཙོག་སོགས་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་བཟོས་དང་བཟོ་བཞིན་པར་བརྟེན་ད་བར་བོད་མི་རྣམས་འུ་ཐུག་བཟོད་བྲལ་གྱིས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བོད་མི་གྲངས་ ༡༧༠ ཙམ་གྱིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ཆེད་རང་གི་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གིས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གནང་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་ཕྲུག་བྱིས་པ་རྣམས་རང་གི་རིག་གཞུང་། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། ཡ་རབ་བཟང་སྤྱོད་སོགས་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་འཁོར་ཡུག་མེད་པར་བཟོས་ནས་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ནར་མ་སོན་གོང་རང་གི་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་དུ་བཏང་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆེད་འཛུགས་བྱས་པའི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭའི་ནང་བཙན་འཇུག་གིས་དམར་ཤོག་གི་ལྟ་བ་བཙན་ཁྲིད་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་དང་། མདོར་ན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་རིགས་ངོ་བོ་རྩ་མེད་ཤུལ་མེད་དུ་བཟོས་དང་བཟོ་བཞིན་པར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནས་ངོ་རྒོལ་སྐྱོན་བརྗོད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ་མ་ཟད། མྱུར་དུ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་བཞིན་ཡོད། ལྷག་པར་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བར་རྒྱ་གར་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྔར་ལྷག་སྤེལ་རྒྱུར་དམ་བཅའ་བརྟན་པོས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་ནམ་ཡང་ཁ་གཏད་གདོང་ལེན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་ནན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་མི་དང་རྒྱུ་དངོས། དེ་བཞིན་དྲྭ་རྒྱའི་རྒྱུད་ལམ་སོགས་བེད་སྤྱད་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག ལྷག་པར་མི་སྣ་སྒེར་གྱི་གསང་བ་སོགས་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད་པ། དཔལ་འབྱོར་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་གཡོ་ཇུས་ལ་བརྟེན་ནས་མགོ་སྐོར་བསླུ་ཁྲིད་དང་། མི་མང་གི་འཚེ་སྲོག་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། ཞི་བདེ་དང་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་མང་ལའང་ཉེན་ཁ་དང་རྡབ་གསིག་བཟོས་དང་བཟོ་མུས་ཡིན་པས་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག དེ་བཞིན་མི་མང་བཅས་ནས་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གི་བྱས་ཉེས་དེ་རིགས་རིམ་བཞིན་དམར་རྗེན་དུ་ཐོན་མུས་ཡིན་པར་བརྟེན་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་བྱ་མཁན་ཇེ་ཉུང་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་དུའང་ཆབ་སྲིད་ཤོག་ཁག་དབར་གྱི་དབང་ཆ་འཐབ་རྩོད་རྣོ་ངར་ཆེ་བའི་ཁར་སྲིད་གཞུང་དང་མི་མང་བར་ཡིད་ཆེས་བརྩི་བཀུར་མེད་པར་རྒྱ་ནག་མི་མང་རྣམས་ནམ་ཡང་སྲིད་གཞུང་གི་དམ་བསྒྲགས་སྲིད་བྱུས་འོག་གནས་ཡོད་པ་དང་། མི་མང་གི་ཆོད་དད་རང་དབང་དང་། བྱང་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབ་བྱུང་བ་སོགས་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་གནད་དོན་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་ངོས་འཛིན་ཇེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། གསར་འགྱུར་ཚན་པ་ཁག་ལའང་དམ་བསྒྲགས་སྟངས་འཛིན་ཆེ་བས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་སྟངས་ཐད་འཛམ་གླིང་ནང་ཆེས་སྐྱོ་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོས་འཛིན་ཆེ་མཐོང་ཇེ་སྡུག་ཇེ་ཞན་དུ་གྱུར་བ་དང་། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་དུའང་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་ལ་དགའ་བའི་གཞོན་སྐྱེས་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་རང་རིགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་འདས་གསོན་ཡོངས་ཀྱི་རེ་འདུན་ཡིད་ལ་བཟུང་ཞིང་མཐུན་པའི་ལག་གདང་སྦྲེལ། དམིགས་འབེན་དང་ཁ་ཕྱོགས་མ་ནོར་བར་ཕྱི་དགྲ་བོར་ལྟས་ནས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ནུས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་དགོས་རྒྱུ་ནི་དུས་རབས་ཀྱིས་སྐུལ་བའི་ལས་འགན་དང་། མི་རབས་ལ་འཁྲི་བའི་འགན་འཁྲི་ཉག་ཅིག་ཡིན་པས་ཚང་མས་བོད་སྤྱི་དོན་ལ་དགོངས་པ་ཟབ་བཞེས་ཐོག་སྔར་ལྷག་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དེ་བཞིན་སྤྱིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ཆེ་བ་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་བསམ་ཚུལ་མཐུན་མིན་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཁྲུག་ཆ་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན་ནའང་། དེ་དག་ནི་སྤྱིར་མང་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་ནང་དགོས་ངེས་ཀྱི་རྒྱན་ཆ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་མ་དགོས་མོད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་ཚད་ལས་བརྒལ་ཏེ་རང་གཞུང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། བོད་མིའི་བླ་ན་མ་མཆིས་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དང་བློ་ཡུལ་དུ་གཤོངས་དཀའ་བའི་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་དང་། ལྷག་པར་གཞན་གྱི་རྒྱུ་དངོས་དང་མགོ་སྐོར་བསླུ་ཁྲིད་འོག་ཏུ་སོང་བའི་གང་ཟག་རེ་ཟུང་གིས་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྱྭར་ཡང་ཐོ་བརྩམས་ཕོད་པའི་བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་ཅན་དང་། དེའི་གཡས་གཡོན་དུ་ཡོད་པའི་རིགས་མཐུན་སྐུལ་འདེད་པ་དང་བསམ་ཕྱོགས་གཅིག་མཐུན་པ་དག་ལའང་ཁ་གཏད་གདོང་ལེན་བྱེད་སྒོ་གང་འོས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ནན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་མ་ཟད། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་མཁན་དང་། རང་གཞུང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་དབུ་འོག་དཔུང་འདེགས་ཀྱིས་བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་གནང་འདོད་ཀྱི་རེ་འདུན་ཡོད་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་རྣལ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་མི་ངན་དེ་རིགས་ལ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་པ་དང་། མི་ངན་གྱི་རྒྱབ་ལངས་དང་བྱས་ངན་འགེབས་སྲུང་མ་བྱས་པར་སླད་ཕྱིན་ཡང་དེ་རིགས་ངན་པ་རྒྱ་ཡན་དུ་མི་འགྲོ་བར་དམ་དོན་ཡིད་གཟབ་འབད་བརྩོན་སྔར་ལྷག་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་དང་དྲན་སྐུལ་ཡང་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དེ་རིང་འདིར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༤ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་བྱུང་བ་སོགས་བོད་དོན་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི། དེ་བཞིན་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་ནས་ད་བར་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་བར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྒེར་ཁག་དང་། རང་རིགས་མི་མང་དང་བཅས་པས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་ད་བར་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་དང་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་དེ་རིང་གི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་དང་སྦྲགས། སླད་མར་ཡང་ཇི་སྲིད་བོད་རང་བཙན་གྱི་བདེན་མཐའ་མ་བསལ་གྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་སྔར་ལྷག་མུ་མཐུད་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མཐའ་དོན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེས་དགོངས་མཐའ་དག་གེགས་མེད་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་བཞིན་མགྱོགས་ནས་མྱུར་དུ་སླར་གསོ་ཐུབ་ནས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་རྫོགས་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་བའི་བཀྲིས་སྨོན་འདུན་གྲངས་མེད་ཞུ་རྒྱུ་དང་བཅས། བོད་རྒྱལ་ལོ། །
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་སྤྱི་ཁྱབ་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་ནས།
བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༥༡ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༧ ཉིན།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་བཞིན་པའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་ཧྲིལ་པོ་ ༧༥ འཁོར་བའི་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་དངོས་སུ་བདེ་སྐྱིད་གླིང་བོད་སྒར་ནས་འགོ་འཛུགས་ཞུས་ཡོད། དེ་ཡང་་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོར་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཨིན་དེར་པཱལ་སིངྒ་ཁོ་ལི་མཆོག (Inderpal Singh Kholi) ཨ་ཇཱཡ་ཀོ་ཐི་ཡཱལ། (Ajay Kothiyal) རཱ་ཇེཤ་ཀུ་མཱར་གཽ་ཏམ (Rajesh Kumar Gautam) མཆོག སྐུ་ཞབས་བྷར་ཏི་མཆོག (Dr CL Bharti), ( Shri Naveen Ji) གཙོས་ས་གནས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་གདན་ཞུས་ཐོག་གསར་འགོད་བསྒྲགས་གཏམ་སོགས་སྤེལ་ཏེ་ཉིན་དང་པོའི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དེ་བཞིན་བདེ་སྐྱིད་གླིང་ནས་སྤོན་ཊ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་བར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་ཕྱེད་ཙམ་ལ་ལ་ཁན་ཝ་ལ་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་དུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་དང་དེ་ག་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་དང་བུད་མེད་སོགས་ཀྱིས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་སོགས་གནང་ཡོད། རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་བར་ནས་ཡིག་ཆ་འགྲེམས་སྤེལ་དང་གསར་འགོད་པའི་དྲིལ་བར་ལན་འདེབས་སོགས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་གང་ལེགས་ཞུས་མཚམས་མཐར་རྒྱང་ཚད་ (KM) ༦༠ ཙམ་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་བྱས་མཚམས་སྤོན་ཊ་ས་གནས་སུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་དང་སྐབས་དེར་ས་གནས་གཞིས་འགོ་སྐུ་ངོ་དགེ་ལེགས་འཇམ་དབྱངས་མཆོག་དང་། ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གཙོས་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་མང་ཚོགས་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གང་ལེགས་ཞུས་གནང་ཡོད།
ཕྱི་ཉིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༥ བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཉིན་གཉིས་པར། བོད་སྒར་སྤོན་ཊ་ཆོལ་གསུམ་གཞིས་ཆགས་ནས་ཞོགས་པ་ཕྱག་ཚོད་ ༨།༡༥ ཐོག་རང་གཞུང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྐུ་ངོ་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཨ་ནིན་དྷར་སེང་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ནས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དབུ་འབྱེད་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཉིན་གང་བོར་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དང་ཡིག་ཆ་འགྲེམས་སྤེལ། གཞན་ཡང་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་གི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་སོགས་བྱས་ཏེ་ཉི་མའི་ཚ་གདུག་དང་ཀྱག་ཀྱོག་གི་གཞུང་ལམ། ཆར་ཤུགས་སོགས་ལ་མ་འཛེམས་པར་མདུན་སྐྱོད་མུ་མཐུད་བྱས་ཏེ་མཐར་ན་རེན་གྷར་ཞེས་པའི་ས་ཚིགས་སུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་ཡོད་པ་དང་དེར་ཞག་སྡོད་བྱས་ཡོད།
རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཉིན་གསུམ་པར་ན་རན་གྷར་ཞེས་པའི་ས་ཚིགས་ནས་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༨།༣༠ ཐོག་ཕྱོགས་ཐོན་གྱིས་པན་ཅི་ཀུ་ལ་ཞེས་པའི་ས་ཚིགས་སུ་ཉིན་གུང་ཞལ་ལག་གོ་སྒྲིག་དང་། ས་ཚིགས་དེར་ཅན་དྷི་གྷར་ས་གནས་ཚོགས་གཙོ་ཆེད་བཅར་གྱིས་དང་བླངས་བ་རྣམས་ལ་ཕེབས་བསུ་དང་གསར་འགོད་པ་ཡང་མཉམ་ཁྲིད་ཀྱིས་གསར་འགོད་དྲིལ་བསྒྲགས་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦།༠༠ པ་ཙམ་ལ་ཅན་དྷི་གྷར་དུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་མ་ཟད། ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་དང་བླངས་བ་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ནས་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད། ཉིན་དེའི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལམ་བར་དུ་ཆར་པ་ཤུགས་ཆེ་བབས་ཀྱང་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་སེམས་ཤུགས་ཆེན་པོས་མུ་མཐུད་མདུན་སྐྱོད་ཀྱིས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བར་བརྟེན། དམིགས་འདུན་བཞིན་ཉིན་དེའི་ས་ཚིགས་ཅན་དྷི་གྷར་དུ་དུས་ཐོག་ཏུ་བདེ་འབྱོར་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཉིན་བཞི་པ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་མི་རབས་གསར་པས་སྣེ་འཁྲིད་བྱས་ཏེ་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གནང་ནས་ལོ་ངོ་ ༣༧ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱན་ལས་ཁང་ནས་གོ་སྒྲིག་དང་ཅན་གྷར་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་མཐུན་འགྱུར་འོག་ཅན་དྷི་གྷར་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་སྐབས་དེར་། རྒྱ་གར་གནད་ཡོད་ར་ཇཱ་མོ་ཧ་ལི་མཆོག་དང་འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་དབུས་རྒྱུན་སར་བྷཌ་ཇི་མཆོག ཀི་ནོར་སློབ་ཕྲུག་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མོ་ཧིཊ་མཆོག ཝི་ཤལ་བྷ་ལི་དང་སིམ་རན་མཆོག་བཅས་དང་ལྷན་རྒྱ་གར་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་ཅན་གྷར་གཞོན་སྐྱེས་རུ་ཁག་གི་ཚོགས་གཞོན་སྐུ་ཞབས་པི་ཡུ་ཤི་གྷུབ་ཏ་མཆོག་བཅས་ཆེད་ཕེབས་དང་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དབུ་འབྱེད་གནང་རྗེས། དྭང་བླངས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་ཅན་གྷར་རྒྱལ་སར་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་སྐོར་སྐྱོད་གྲུབ་མཚམས་ཨམ་བྷ་ལ་བར་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་ཡོད། ཉིན་དེར་ཨམ་བྷ་ལར་འབྱོར་མཚམས་ཨམ་བྷ་ལར་གནས་བཞུགས་བོད་རིགས་ཚོང་པ་སྡེ་ཁག་ནས་སྣེ་ལེན་ཞུས་གནང་ཏེ་ཉིན་བཞི་པའི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ལས་རིམ་གང་ལེགས་དང་། ཕྱི་ཉིན་ཨམ་བྷ་ལར་གནས་བཞུགས་བོད་རིགས་དགུན་ཚོང་སྡེ་ཚན་གྱི་འཐུས་མི་གཙོས་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་གསོལ་ཇ་གདེགས་འབུལ་གྱི་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་དང་། གཞན་ཡང་ས་གནས་ཀྱི་འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁག་ཅིག་ནས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་དབུ་འབྱེད་གྲུབ་མཚམས་དང་བླངས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་གཞུང་ལམ་དང་ཁྲོམ་གཞུང་སོགས་ནས་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱིས་ཡིག་ཆ་འགྲེམས་སྤེལ་སོགས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་སྟེ་ཉིན་དེའི་ས་ཚིགས་ཀུ་རུ་ཤེ་ཊར་དུ་དུས་ཐོག་ཏུ་འབྱོར་ཐུབ་པ་བྱུང་། དེ་ཉིན་དམིགས་བསལ་ལམ་བར་ནས་རྐང་འཁོར་གཉིས་ཙམ་རྡབ་སྐྱོན་བྱུང་ཡང་རྨས་སྐྱོན་ཚབ་ཆེ་མེད་པར་ས་ཚིགས་སུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ཕྱི་ཉིན་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཉིན་དྲུག་པར། སྔ་དྲོ་ཀུ་རུ་ཤེ་ཏར་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ ༨༠ ཙམ་སྐོར་སྐྱོད་བྱས་མཚམས། ཉིན་དེའི་ས་ཚིགས་པ་ནི་པཊ་རུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་མ་ཟད། དེ་གའི་ས་གནས་སུ་འབྱོར་མཚམས་ས་གནས་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ (BTSM Member) དང་གཞན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁག་ཅིག་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་དང་སྦྲགས། གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་སོགས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་གང་ལེགས་བྱུང་བ་དང་དེ་ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་འགྲུལ་པའི་སྣེ་ལེན་ཁང་འམ་དྷ་རམ་ཤ་ལ་ཞིག་ནང་མཚན་སྡོད་ཀྱིས་ཕྱི་ཉིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་ཉིན་ ༧ པར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་པ་རྣམས་ཞོགས་པ་པ་ནི་པཊ་ནས་ཕྱོགས་ཐོན་གྱིས་ཉིན་རྒྱབ་ལྡི་ལི་བོད་ཁྱིམ་སྡོད་ཁང་དུ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་བ་དང་། སྐབས་དེར་རོ་ཧི་ནི་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཚོགས་མི་དང་བོད་ཁྱིམ་སྡོད་ཁང་ནས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་གང་ལེགས་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེའི་རྗེས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ལྡི་ལི་བསམ་ཡས་གླིང་དུ་ཕྱོགས་ཐོན་གྱིས་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦།༣༠ ཙམ་ལ་བདེ་འབྱོར་བྱུང་མཚམས་ལྡི་ལི་བསམ་ཡས་གླིང་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་དང་གཞན་ཡང་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་ཕེབས་བསུའི་མཇལ་དར་སོགས་སྒྲོན་ཏེ་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་འགུལ་མཇུག་སྡོམས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཏེ་སྐབས་དེར་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་པ་སྐུ་ངོ་ཨཱ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་དང་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མ་དྷན་ལལ་མཆོག འཕགས་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་པན་ཀཱཇ་གྷོ་ཡལ་མཆོག་དང་ཕྱག་རོགས་གཞན། གཞན་ཡང་ས་གནས་གཞིས་འགོ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་བརྒྱ་དཔོན་གཙོས་ས་གནས་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་སོགས་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ལས་འགུལ་ངོ་སྤྲོད་དང་གཏམ་བཤད་སོགས་སྤེལ་ཏེ་ལས་འགུལ་མཇུག་སྒྲིལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ལས་འགུལ་དེ་བཞིན་ལམ་ལྷོངས་ལེགས་གྲུབ་ངང་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་བཞི་དང་གྲོང་ཁྱེར་གཉིས་ཙམ་ནང་དྲིལ་བསྒྲགས་སྐོར་སྐྱོད་དང་། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ ༧༠ ལྷག་ནང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེར་བྱུང་ཐུབ་ཡོད།
རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་དགོས་འདུན།
༡༽ དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་ནང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་གཏོང་མཚམས་མྱུར་དུ་འཇོག་དགོས།
༢༽ དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་ནང་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་བྱ་ངན་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་མུས་ཡིན་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་དུས་མཚམས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་དང་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ།
༣༽ རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་འཇགས་དང་ཞི་བདེ་སོགས་ལ་དམིགས་ཏེ་བོད་རང་བཙན་གྱི་བདེན་པའི་གནས་བབ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ།
དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་བོད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ནས་བོད་དང་ཐེ་ཝན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་སུན་ཡོའུ་ལཱན་ (Mr. SUN You-lian) མཆོག་དང་། སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་མཆོག བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ལྕམ་ལིའོ་ཧུའེ་ཕང་ (Ms. LIAO Hui-Fang) མཆོག་བཅས་དང་ལྷན་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ནུས་པ་མཉམ་སྤུང་ཐད་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་བདེ་སྐྱིད་གླིང་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་དྲུང་ཆེ་པ་སངས་ལགས། གཞོན་ལྷན་དྲྭ་རྒྱ་དོ་དམ་པ་བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་ལགས་བཅས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཇེ་ཀོ་ཐི་ཡལ་མཆོག བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་ཨིན་དྷིར་པལ་སེང་མཆོག་དང་སྐུ་ཞབས་ན་ཝིན་པར་ཤལ་སོགས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་དགོས་དམིགས་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གོ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་བྱུང་བ་མ་ཟད། སང་ཉིན་རྐང་འཁོར་སྐོར་སྐྱོད་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་དུ་ཆེད་ཕེབས་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་ཡང་ཐོབ་ཡོད།
དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༢ འཛམ་གླིང་གཙང་པོ་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་སྤྱིར་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབས། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྐོར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད། དེ་བཞིན་རང་རེའི་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་ཡུལ་ས་གནས་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་བཀའ་དྲིན་མཚོན་ཆེད། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་ས་གནས་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཚན་པ་བཅས་ཐུན་མོང་གིས་གོ་སྒྲིག་འོག་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ནས་ ༡༢ བར་བྷག་སཱུ་རྒྱུགས་ཆུའི་ནང་གི་ཤེལ་དམ་དང་འགྱིག་ཤོག་རིགས་གཙང་བཟོའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉིན་རྒྱབ་བོད་ཀྱི་གཙང་ཆུ་དང་འབྲེལ་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཅང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ནས་ཐའེ་ཝན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་སུན་ཡོའུ་ལཱན་ (Mr. SUN You-lian) མཆོག་དང་ལྕམ་ལིའོ་ཧུའེ་ཕང་ (Ms. LIAO Hui-Fang) མཆོག་གཙོས་བོད་དང་ཐའེ་ཝན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་དང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་མཆོག་བཅས་དང་ལྷན་དགོང་དྲོའི་གསོལ་སྟོན་ལ་མཉམ་རོལ་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་སྐུ་ངོ་སྤྱི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་མཆོག་དང་། གཞན་ཡང་ནིའུ་ཡོག་ས་གནས་རྒྱུན་ལས་ཟུར་པ་འཆི་མེད་ལགས་དང་བསོད་ནམས་ལགས། བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་མཆོག་བཅས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་གཞས་པ་གྲགས་ཅན་ཇོ་ལགས་བཀྲས་ཆུང་ལགས་གདན་ཞུས་ཐོག་གཞས་ཁག་ཅིག་ལ་ཡང་མཉམ་རོལ་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།
དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཧོང་ཀོང་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་ལས་འགུལ་བ་སང་པུ་ (SANG PU) དང་། བྷར་མའི་མང་གཙོ་དང་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་དྷུ་ཀེ་ཀེ་(DU KEKE) གཉིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་དུ་དམིགས་བསལ་མགྲོན་འབོད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་དམིགས་ཡུལ་སོགས་ངོ་སྤྲོད་དང་ཚོགས་པའི་གལ་གནད། གཞན་ཡང་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་དང་བཙན་འཛུལ་ལ་འགོག་རྒོལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གོ་བསྡུར་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད།
དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༥ ཉིན་གྱི་ཉིན་རྒྱབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་དུ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་པ་སྐུ་ངོ་ཨ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐུ་ཞབས་རི་ཤི་ཀུ་མཱར་མཆོག གཞན་ཡང་ཀང་ར་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བྷི་ཇེ་པི་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་ཤཱལ་སིང་ནེ་རི་ཡ་མཆོག་བཅས་དང་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐད་བཀའ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་བྱུང་ཡོད།
བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་ཧྲིལ་པོ་ ༣༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་སྲུང་བརྩིའི་སྐབས། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་གདན་ཞུས་ལྟར་ཆེད་བཅར་གྱིས། ཚོགས་པ་འདི་བཞིན་ཐོག་མར་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་གཞོན་ལྷན་གྱི་འགན་ལྷན་དང་ཚོགས་ཆེན་རིམ་པར་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་གནང་སྟེ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནས་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་ཡང་གནང་ཡོད། གཞན་ཡང་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཟུར་ཨཅརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག སྐུ་མགྲོན་གཞན་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་སློབ་སྟོན་པ་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ལགས། གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་ལས་སྣེ་རྣམ་པ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གཙོས་པའི་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་མི་མང་བཅས་ཕེབས་འདུག