ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་རྒྱས་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་གཞན་གྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་སྡེའི་ནང་སློབ་གཉེར་གནང་བཞིན་པའི་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་ ༣༠ ཙམ་དང་སྒང་ཏོག་ཁུལ་གྱི་བོད་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས། དེ་བཞིན་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཡོད།
མནར་གཅོད་ལ་འགོག་རྒོལ་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉིན་མོ།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་མནར་གཅོད་ལ་འགོག་རྒོལ་ལམ། མནར་གཅོད་མྱོང་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩིའི་སླད། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་བསྟི་གནས་ཁང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ལྔ་ཙམ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་དུ་གཏམ་བཤད་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་དང་། གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཉི་ཤུའི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འགྲེམས་སྤེལ་དང་འགྲེལ་བཤད་བཅས་ཞུས་ཏེ་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཡོད།
དེ་ཡང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་མནར་གཅོད་འགོག་པའི་སྤྱི་ཆིངས་གཏན་འབེབ་བྱུང་སྟེ་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༣༧ འཁོར་བའི་མནར་གཅོད་ཕོག་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉིན་མོར་དམིགས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་དགེ་བཤེས་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ལགས་དང་། བློ་བཟང་ཡོན་ཏན་ལགས། དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་ལགས། ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་དང་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་དགེ་ལེགས་ལགས་བཅས་གདན་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་མཛད་སྒོ་གཙོ་སྐྱོང་གིས་མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་ཟླ་བ་ལགས་ནས་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་གལ་གནད་དང་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་སོགས་ཀྱི་ཐད་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་བསྟི་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཕུར་བུ་སྒྲོལ་མ་ལགས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཉི་ཤུའི་དངོས་ཡོད་གནས་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་སྙན་གསེང་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེའི་གཙོ་སྐྱོང་འོག་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་གྲུབ་མཚམས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཚ་མོ་ཉི་མ་ལྷ་མོ་ལགས་ནས་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་འཚམས་འདྲིའི་བརྙན་ཐུང་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད། དེ་རྗེས་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རེ་མུས་ཀྱིས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙོན་ཁང་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་གང་དང་གང་མྱངས་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད། ཁོང་རྣམ་པའི་གཏམ་བཤད་གྲུབ་མཚམས་ཚོགས་བཅར་བའི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་དང་བཅས་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ལས་རིམ་ལེགས་གྲུབ་ངང་གཏམ་བཤད་ལས་རིམ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་རྣམ་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་གནང་དང་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་ལགས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་སྟེ་ལས་རིམ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
གུ་རུ་ཀུལ་ལས་གཞིའི་རྒྱ་གར་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་སློབ་མ་དང་ཐུག་འཕྲད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་རྒྱབ་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་མཆོག་དང་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་བསྟི་གནས་ཁང་གི་སྐུ་ཚབ། གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཀུན་ཕན་བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་གུ་རུ་ཀུལ་ (Gurukul Programme) ཞེས་པའི་ལས་འཆར་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་སུ་ཚུད་པའི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་འགྲིམ་བཞིན་པའི་སློབ་གཉེར་བ་གྲངས་ ༣༠ ཙམ་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལས་འགུལ་དང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་སྤྱིའི་ཐད་གོ་བསྡུར་དང་དྲིས་ལན་སོགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སློབ་མ་ཁག་གཅིག་གི་རེ་འདུན་ལྟར་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་མཆོག་ནས་སྙན་ངག་སྒྲོག་སྦྱང་གིས་གཞན་ཡུལ་འགྲིམས་བཞིན་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་ཚོར་དང་ཕུགས་འདུན། གཞན་ཡང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བསམ་བློ་སོགས་མངོན་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ་ལས་རིམ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་རིམ་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོོགས་ཁང་གི་མཐུན་འགྱུར་རམ་འདེགས་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུས་ཀྱིས་ལས་རིམ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བྱང་ཨ་རིའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༢༡ པ་དེ་བཞིན་བྱང་ཨ་རིའི་མི་ནི་སོ་ཊ་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༨ ནས་ ༣༠ བར་ཉིན་གསུམ་རིང་སྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བྱང་ཨ་རིའི་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་དང་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད་མཆོག དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་ཟུར་དང་སྤྱི་ཟུར་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་མཆོག་གཙོས་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། གཞན་ཡང་བྱང་ཨ་རིའི་གཞོན་ལྷན་ས་གནས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་སོགས་ཆེད་འཛོམས་གནང་བའི་ཐོག་འགན་ལྷན་ཐེངས་ ༢༡ པ་དངོས་སུ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད། བྱང་ཨ་རིའི་འགན་ལྷན་ཉིན་གསུམ་རིང་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གཙོ་སྐྱོང་འོག་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་དང་དེ་དག་ལ་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབ་ཞུས་ཏེ་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྗེས་དྲན་གྱི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སིལ་སྤོལ་རྩེད་འགྲན།
དེ་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་བ་དང་། སྐབས་དེའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཐུབ་བསྟན་དངོས་གྲུབ་ལགས་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སླད་རང་གི་གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གིས་རང་ལུས་མཆོད་མེར་སྒྲོན་ཏེ་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་གནང་མཛད་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་ཉིན་མོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ནས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་ཉིན་མོ་ཞེས་ལོ་ལྟར་དབུས་ས་གཉིས་ནས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཏེ་ལས་འགུལ་སྤེལ་མུས་དང་། རྡ་ས་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་ནས་ཀྱང་ད་བར་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྗེས་དྲན་གྱི་རྩེད་འགྲན་ཐེངས་ ༢༠ ཙམ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར། འདི་ལོ་ཡང་དབུས་ས་ཟུང་སྦྲེལ་གྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སིལ་སྤོལ་རྩེད་འགྲན་ཐེངས་ ༡ དང་། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྗེས་དྲན་གྱི་སིལ་སྤོལ་རྩེད་འགྲན་ཐེངས་ ༢༡ པ་དེ་བཞིན་དགོས་དམིགས་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད། དེ་ཡང་དང་པོ་ནི། རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ལ་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་མཛད་རྗེས་སོགས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་གོང་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། གཉིས་ནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་གཙོས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནང་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་མཉམ་ཞུགས་གང་མང་ཡོང་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ་རང་གི་རྩལ་དང་ནུས་པ་སྤུངས་སའི་སྡིངས་ཆ་མཁོ་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ། གསུམ་ནས་རིགས་གཅིག་ཆོལ་གསུམ་སྤུན་ཟླ་ནང་ཁུལ་མཛའ་རྩེའི་དམ་ཚིག་གཅིག་སྒྲིལ་དགོས་གལ་གྱི་བརྡ་ལན་སོགས་གཏོང་རྒྱུ་བཅས། ད་ཐེངས་ཀྱི་རྩེད་འགྲན་ནང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ནས་བུའི་རུ་ཁག་ ༡༢ དང་བུ་མོའི་རུ་ཁག་ ༤ བཅས་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད།
དེ་སྐབས་རྩེད་འགྲན་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞུགས་གནས་དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་རྡ་ཤོད་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭར་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་རྩེད་འགྲན་པ་རྣམས་ཚང་འཛོམས་ཐོག་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་རྩེད་འགྲན་གོ་སྒྲིག་གི་དགོས་དམིགས་དང་། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ངོ་སྤྲོད། དེ་བཞིན་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་རྩེད་འགྲན་ཙམ་མིན་པར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནང་ནུས་པ་མཉམ་སྤུང་ངང་མཉམ་ཞུགས་དགོས་གལ་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་དང་། གཞན་ཡང་རྡ་ས་ས་གནས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བྱམས་པ་བསྟན་དར་ལགས་ནས་རྩེད་འགྲན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་ངོ་སྤྲོད་དང་རུ་ཁག་ཕན་ཚུན་ངོ་སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་གོ་སྒྲིག་ཚགས་ཚུད་བྱུང་ཡོད།
ཕྱི་ཉིན་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ལ་བཀའ་དྲིན་ལྷག་པར་དུ་ཆེ་བའི་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་མཛད་པའི་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་བསྟན་འཛིན་དགེ་འདུན་ཡེ་ཤེས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་ཚོགས་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༣༥ ལ་ཕེབས་པའི་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་མོ་དང་སྟབས་བསྟུན་གྱིས་རྩེད་འགྲན་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོ་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མྱོང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཀརྨ་སྲིད་ཆོས་ལགས་དང་གཡུང་དྲུང་ལགས་རྣམ་གཉིས་གཙོས་པའི་གཞོན་ལྷན་དབུས་རྒྱུན་ཟུར་པ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། གཞན་ཡང་རྩེད་འགྲན་པ་བུའི་རུ་ཁག་བཅུ་གཉིས་དང་བུ་མོའི་རུ་ཁག་བཞི་བཅས་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་རྡ་ས་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་ནས་གཙོ་སྐྱོང་ཐོག་༸ཀུན་གཟིགས་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་བསྟན་འཛིན་དགེ་འདུན་ཡེ་ཤེས་འཕྲིན་ལས་ཕུན་ཚོགས་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༣༥ ལ་ཕེབས་པའི་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་མོའི་དཀྲི་སྒོར་སྟུབ་ནས་ཁོང་གི་འཁྲུངས་སྐར་དུས་ཆེན་ཡང་མཉམ་གཅིག་ཏུ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ། གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ནས་རྩེད་འགྲན་ངོ་སྤྲོད། གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ཀྱི་འགན་འཁུར་དང་། དམིགས་བསལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་གནང་། གཞན་ཡང་རྡ་ས་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གྱི་དྲུང་ཆེ་བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་ལགས་ནས་བོད་ཡིག་བསྒྲགས་གཏམ་སྒྲོག་སྦྱང་སོགས་གནང་ཐོག་མཛད་སྒོ་ལེགས་གྲུབ་ངང་རྩེད་འགྲན་དངོས་གཞི་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད།
ད་ཐེེངས་ཀྱི་རྩེད་འགྲན་ནང་རྡོ་རྗེ་གླིང་གཡག་རུ་ཁག སྦིར་ཅོན་ཏ་ར་རུ་ཁག བྷེང་ལོར་རུ་ཁག ལྡི་ལི་བསམ་གཡས་གླིང་རུ་ཁག རྡ་ས་ཐུ་བྷོད་རུ་ཁག རྡ་ས་གངས་ཅན་པ་རུ་ཁག གངས་སེང་རུ་ཁག སྦེལ་ཀོབ་གེ་སར་རུ་ཁག མམ་བྷ་ཧེ་དར་བྷཌ། ཀུ་ལུ་མ་ན་ལི་བོད་ཀྱི་རུ་ཁག བོད་དམག་རུ་ཁག ཤེས་རབ་དགའ་ཚལ་སློབ་གླིང་རུ་ཁག་བཅས་བུའི་རུ་ཁག་བཅུ་གཉིས་དང་། བུ་མོའི་རུ་ཁག་ཏེ་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་རུ་ཁག།མུན་སེལ་རུ་ཁག ང་དགུའི་རུ་ཁག གཞུང་ཞབས་རུ་ཁག་བཅས་རུ་ཁག་བཞི་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ལེན་དམིགས་བསལ་དུ་བཞི་ཆ་མཐའ་མའི་རྩེད་འགྲན་ནས་བཟུང་རྩེད་འགྲན་རྣམས་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་ཐད་གཏོང་གཟིགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་ཐུབ་པ་ཡང་བྱུང་སྟེ་རྩེད་འགྲན་ལེགས་གྲུབ་དང་རྩེད་འགྲན་མཐའ་མ་དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༩ རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་རྗེས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོར་འགོ་འཛུགས་ཞུ་གཏན་ཁེལ་ཡོད་རུང་གནམ་གཤིས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ཉིན་གཅིག་རིང་ཕར་འགྱང་མ་ཞུ་ཐབས་མེད་བྱུང་ཏེ་སྤྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་རྩེད་འགྲན་མཐའ་མ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད། སྐབས་དེར་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོར་དཔའ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་བཀྲིས་རྟགས་རྒྱས་ལགས། གཞན་ཡང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་གཞོན་ལྷན་དབུས་རྒྱུན་ཟུར་པ་སོགས་སྐུ་མགྲོན་དུ་གདན་ཞུས་ཐོག་རྩེད་འགྲན་མགོ་འཛུགས་ཞུས་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ནས་རྩེད་འགྲན་གྱི་དགོས་དམིགས་དང་ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་གལ་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་དང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་དམིགས་བསལ་ནུས་པ་སྤུང་དགོས་གལ། བོད་མི་ནང་ཁུལ་འཆམ་མཐུན་དགོས་གལ་སོགས་ཀྱི་ཐད་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྩེད་འགྲན་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མཁན་བོད་དམག་རུ་ཁག་གཙོས་འབྲེལ་ཡོད་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཁྱེར་བསྩལ་གནང་ཡོད། གཞན་ཡང་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ནས་བུ་མོའི་རུ་ཁག་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མཁན་དང་བུའི་རུ་ཁག་གི་རྩེད་འགྲན་པ་ཨང་གཉིས་པ་རྡ་ས་ཐུ་བྷོད་རུ་ཁག་གི་རྩེད་འགྲན་པ་སོགས་ལ་ཕྱག་འཁྱེར་བྱ་དགའ་ཕུལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྩེད་འགྲན་ལ་དམིགས་པའི་རྒྱན་ཤོག་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱིས་རྩེད་འགྲན་དེ་བཞིན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་གྲུབ་ངང་མཇུག་སྒྲིལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཉིན་ལྔའི་རྩེད་འགྲན་སྐབས་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་མང་པོས་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོས་དགའ་ཚོར་དང་བཅས་རྩེད་འགྲན་རྣམས་ལ་དགྱེས་གཟིགས་གནང་རྒྱུའི་མཐུན་འགྱུར་སྦྱར་བ་དང་བཅས་རྩེད་འགྲན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
དེ་རིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རྒྱབ་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་དུ་ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་གྲགས་ཅན་ (NHK Media Group) གྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་གསར་འགོད་པ་གཞན་གཉིས་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་དང་གཞོན་ལྷན་དྲིལ་བསྒྲགས་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་ལྷ་མོ་ལགས་རྣམ་གཉིས་ལ་བཅར་འདྲི་དང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཐད་གོ་བསྡུར་སྦྱང་བཤད་བྱུང་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་རྒྱབ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་དང་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལས་བྱེད་དྲྭ་རྒྱའི་དོ་དམ་པ་བསྟན་འཛིན་བློ་བཟང་རྣམ་གཉིས་ནས་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་གཞན་ཁག་ཅིག་དང་ལྷན་ཨ་རིའི་གཞུང་འཚབ་མི་སྣ་སྐུ་ཞབས་ཝི་ལིམ་ཨོ་ཁོན་ནར་མཆོག་དང་སྐུ་ཞབས་རོ་བྷིན་རྣམ་གཉིས་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ངོ་སྤྲོད་གོ་བསྡུར་དང་། དེ་མིན་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་ད་བར་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།
བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པའི་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས།
བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༥༡ རབ་གནས་ཤིང་འབྲུག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པ་ཡིན་ཞིང་། གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཞོགས་པའི་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་པར་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱག་ཚོད་བཅུ་གཉིས་ཙམ་ལ་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་ལེགས་པར་གྲུབ། དེ་རྗེས་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་བཞི་སྟེ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་བཅས་ནས་གོ་སྒྲིག་འགན་འཁུར་ཐོག་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་གྱི་མི་མང་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་ནས་གཞུང་ལམ་བརྒྱུད་རྡ་ཤོད་ཀ་ཅ་རི་བར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་ལས་འགུལ་ནང་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་གྲྭ་ཚང་དང་། སློབ་གྲྭ་ཁག་བཅས་མཁྱོན་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། རྡ་ཤོད་ཀ་ཅཱ་རིར་འབྱོར་མཚམས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྐྱོང་ཐོག་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ནས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་ནས་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་པ་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་བཞིའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་། དེ་བཞིན་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་ནས་ཚོགས་པ་ཆེ་ཁག་བཞིའི་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་གྱི་དབྱིན་ཡིག་བསྒྲགས་གཏམ་སྒྲོག་སྦྱང་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པ་ལེགས་གྲུབ་ཀྱིས་མཇུག་བསྡོམས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་དང་། རོ་ཧི་ནི་ས་གནས་གཞོན་ནུ། ལྡི་ལི་བསམ་ཡས་གླིང་ས་གནས་གཞོན་ནུ། ཅན་དྷི་གྷར་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གཙོས་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ། ལྡི་ལི་ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས། འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པ། རྒྱ་གར་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་བཅས་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཏེ། ཇན་པཊ་ནས་ཇན་ཏར་མན་ཏར་བར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་གོམ་བགྲོད་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་ལས་འགུལ་བ་ཡོངས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་ཁམས་སྡེ་དགེ་གཙོས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་ཚུལ་དང་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་མཚོན་པའི་འབོད་ཚིག་སོགས་བསྒྲགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་རྗེས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ལྡི་ལི་ཇན་ཏར་མན་ཏར་རུ་མཉམ་འཛོམས་ཐོག་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་སྒྲིག་འཛུགས་འགན་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ནས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་གལ་གནད། དེ་བཞིན་སྐབས་བབ་ཀྱི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་དང་། དེའི་རྗེས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཝི་ཇེ་ཀརན་ཏི་མཆོག་དང་ནེ་རུ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་དཔོན་ཨ་ནན། འཕགས་བོད་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་པན་ཀཇ་གྷོ་ཡལ་དང་། དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཟུར་པ་ཨཅྰཡ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་བཅས་ནས་གཏམ་བཤད་སོགས་སྤེལ་ཏེ་ལྡི་ལིའི་ཉིན་དང་པོའི་ལས་འགུལ་དེ་བཞིན་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་བ་བཞི་བཅུ་ཙམ་ནས་དེ་ཉིན་སྔ་དྲོ་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་གཞུང་ཚབ་མདུན་ཐང་དུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱིས་མཐར་རྒྱ་གར་གྱི་ཉེན་རྟོགས་པས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཉིན་ཕྱི་དྲོར་གློད་བཀྲོལ་བྱུང་མཚམས་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ལ་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གཙོས་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་མཇལ་དར་སྒྲོན་འབུལ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་མཆོག་ནས་ལས་འགུལ་བ་དང་བླངས་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་འགུལ་འདིའི་རིགས་ཀྱི་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཚོར་བརྡ་ལན་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེ་ཡོང་ཀྱིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་གཏམ་བཤད་སྤེལ་གནང་ཏེ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༥ པ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་ལས་རིམ་མཇུག་སྒྲིལ་གནང་ཡོད།
དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་དངོས་སུ་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་ཧྲིལ་པོ་ ༧༤ འཁོར་བའི་ཉིན་མོར་བཞུགས་སྒར་དུ་བརྟན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་རྒྱ་གར་སྡེ་ཚན་ཐུན་མོང་ནས་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་ལམ་ནས་དགྲ་བོ་རྒྱ་མར་གྱི་བཙན་གནོན་ལ་འགོག་རྒོལ་བྱེད་མཁན་འཐབ་རྩོད་པ་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད།
སྐབས་དེར་རྒྱབ་ངོས་ཀྱི་འཕྲེད་དར་སྟེང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་འགུལ་ཉིན་མོ་ཞེས་ཡིག་ཆེན་བྲིས་ཏེ་དེའི་མདུན་ངོས་སུ་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛུལ་དང་བཙན་གནོན་འོག་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔའི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་ལག་ལྕགས་རྒྱབ་པའི་ལས་འགུལ་བ་ལྔ་སར་པུས་མོ་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་བ་དེ་དག་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གདོང་འབག་གྱོན་པའི་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་ནས་ལྕགས་ཐག་གིས་བསྡམས་པ་མ་ཟད། གཡས་ཕྱོགས་སུ་ཁྲག་གི་འཚོས་པའི་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུ་དོན་བཞིའི་འདྲ་གཟུགས་ཤིག་བཞག་ཏེ་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་འགོ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་མི་གསོད་ལག་དམར་གྱི་ལས་དོན་བརྩམས་པ་མཚོན་པར་བྱས་ཡོད། ལས་འགུལ་གྱི་ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བཀྲིས་དོན་གྲུབ་ལགས་ནས་ལས་རིམ་ངོ་སྤྲོད་དང་། དེའི་རྗེས་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་བོད་སྐད་ཐོག་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཏེ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གི་གོ་སྐབས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལས་ལྷག་པ་བཙན་བྱོལ་ནང་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་འགྱུར་མེད་པར་སོང་། ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ནས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐད་གོ་བསྡུར་བགྲོ་གླེང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡོང་ཐབས་ཚང་མས་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་གནང་དགོས་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་ནས་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་བསྒྲགས་གཏམ་སྒྲོག་སྦྱང་སོགས་གནང་ཏེ་ལས་འགུལ་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད། བོད་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་གསུམ་ཐུན་མོང་གི་བསྒྲགས་གཏམ་ནང་དོན་དུ།
དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་འདི་བཞིན་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ལོ་ངོ་ཧྲིལ་པོ་ ༧༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་འདི་ནི་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་དང་དྲག་གནོན་འོག་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་བོད་དང་ལྷོ་སོག ཡུ་གུར། ཧོང་ཀོང། ཐའེ་ཝན་སོགས་ལ་མཚོན་ན་ཆེས་མྱ་ངན་བྱ་དགོས་པའི་ཉིན་ནག་ཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་འགུལ་ཉིན་མོ་ཞེས་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད་མུས་དང་། དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་གྱི་བྱས་ཉེས་མཐའ་དག་ཐེར་འདོན་ཡོང་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་ལས་འགུལ་བ་ཐུན་མོང་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་དགྲ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་བོད་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་ནང་རང་དབང་སླར་གསོ་ཡོང་ཆེད་ལས་འགུལ་སྤེལ་མུས་ཡིན།
རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་རིང་ལུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་འོག་ཡུ་གུར་ནང་ངལ་རྩོལ་བསྒྱུར་བཀོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཧོང་ཀོང་གི་ཚད་མཐོའི་རང་དབང་ལ་འགོག་རྐྱེན། ཐའེ་ཝན་ལ་ཡང་དྲག་རྒོལ་གྱིས་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་ཕྲུག་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་བརྟན་འཇགས་སློབ་གྲྭར་བཙན་འཇུག་དང། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བོད་མིའི་རིགས་རྫས་བཙན་གྱིས་བསྡུ་ལེན་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ངོ་བོ་དང་བཅས་པ་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་སོགས་ཀྱི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་རང་དབང་ཚད་དམའ་ཤོས་ཀྱི་གནས་བབ་ཏུ་ལྷུངས་ཡོད།
རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་པ་ནས་བཟུང་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་རིང་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་གིས་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་དང་ཡི་གེ ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་རྩ་མེད་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། དམིགས་བསལ་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་སྒེར་འཛིན་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་བོད་ཕྲུག་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་རང་གི་ཁྱིམ་ཚང་དང་ཁ་བྲལ་ཏུ་བཏང་ནས་བརྟན་འཇགས་སློབ་གྲྭར་བཙན་འཇུག་གིས་བོད་རིགས་རྒྱ་རིགས་སུ་སྒྱུར་སླད་སྐད་ཡིག་སློབ་གསོའི་ཐོག་ནས་དམར་ཤོག་གི་ལྟ་བ་བཙན་ཁྲིད་དང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་གི་མིང་དང་བཅས་པར་སྒྱུར་བཅོས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་རིགས་བསུབ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པ་བཅས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་སྡུག་ཇེ་ཞན་དུ་འགྱུར་བཞིན་འདུག་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པ་གཙོས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ནས་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ལ་དེ་དག་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་ཡོང་རྒྱུར་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་གནང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་བཅས་འཁོད་ཡོད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔོན་རིགས་ཁག་ནས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་ཚོགས་འདུར་རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་གླེང་སློང་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་དང་། ལྡི་ལི་རོ་ཧི་ནི་དང་བསམ་ཡས་གླིང་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་གཉིས་ནས་མཐུན་འགྱུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༨ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་རྣམས་གང་མགྱོགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན། སྐབས་དེར་གཞོན་ལྷན་སྤྱི་ཁྱབ་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་གསུང་བཤད་གནང་དོན་དུ། ད་ཐེངས་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོས་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་ཚོགས་འདུ་གོ་སྒྲིག་གིས་གཙོ་སྐྱོང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འཚམས་འདྲི་དང་ཚོགས་འདུ་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཞོན་ལྷན་ནས་ཚོགས་འདུར་འགོག་རྐྱེན་དང་བར་ཆད་སོགས་བཟོ་རྒྱུའི་ཀུན་སློང་མེད་པའི་གསལ་བཤད་ཡང་གནང་ཡོད།
སྐབས་དེར་བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་ཉེན་རྟོག་པའི་ལྕགས་རིས་སྐོར་ཏེ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཕྱིའི་གཞུང་ལམ་ཐོག་འགྲོ་ལམ་བཀག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉེན་རྟོག་རུ་ཁག་ཕོན་ཆེ་ཆེད་གཏོང་གིས་ཉེན་སྲུང་བྱས་ཡོད། གཞོན་ལྷན་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ནས་དགོས་འདུན་གྱི་འབོད་ཚིག་བསྒྲགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་འཕྲེད་དར་དང་རྒྱལ་དར་སོགས་འགྲེམས་སྤེལ་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔོན་རིགས་རྣམས་ནས་དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་དང་ལྷན་གྲོས་མཐུན་འཇོག་སྐབས་ཡང་ན་འབྲེལ་ལམ་བཟོ་སྐབས་ཡིད་གཟབ་དང་། དོགས་ཟོན་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་དྲན་སྐུལ་དང་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་ (G20) ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་བཅར་བ་འགོ་ཁྲིད་གཞན་ཚོར་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ནི་དུས་ནམ་ཡང་ཡིད་ཆེས་དང་བློ་གཏད་བཅོལ་འོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་བརྡ་ལེན་གསལ་པོ་སྤྲད་ཡོད། སྐབས་དེར་གསར་འགོད་པ་གང་མང་ཞིག་འཛོམས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་མ་ཟད། ལས་འགུལ་དང་ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་འདུན་ཁག་གསར་ལམ་ཁག་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་གྱི་ནང་ཁྱབ་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
ད་ཐེངས་ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་འདུན་ཁག་ནི།
༡༽ སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་(G20)ཚོགས་འདུའི་སྐབས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་གཙོས་པའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ནས་བོད་དོན་གླེང་སློང་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ།
༢༽ དགྲ་བོ་རྒྱ་དམར་སྲིད་གཞུང་ནས་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་བཏང་དང་གཏོང་མུས་ཡིན་པ་མཚམས་འཇོག་དང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་ངོ་བོ་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་མཚམས་འཇོགས་དགོས་པའི་དགོས་འདུན།
༣༽ རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་གླེང་སློང་གིས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ།